-3 °С
Болотло
Бөтә яңылыҡтар
Ижад ҡомары
3 Апрель 2020, 20:29

Умырзая ниңә моңая? (әкиәт)

Борон-борон ­заманда ­йәшәгән,­ ти, ­Үлмәҫбай­ ҡарт­ менән­ Үлмәҫбикә ­исемле­ ҡарсыҡ. Улар ­бик­ оҙаҡ­ бергә­ йәшәгәндән­ һуң­ игеҙәк­ балалары­ тыуған,­ ти.­ Береһе­ малай, икенсеһе­ ҡыҙ­ бала­ булған.­ Малайына­ –­ Урал,­ ә­ ҡыҙҙарына ­Умыр­зая­ тип­ исем­ ҡушҡандар.

Үлмәҫбай ­ҡарт ­иртә ­менән­ урманға ­сығып ­киткән, ­кис­ етһә­ генә­ ҡайтҡан.­ Һунарға­ йөрөгән,­ балыҡ­ тотҡан.­ Үлмәҫбикә ­ҡарсыҡ ­өйҙә­ ашарға ­бешергән,­ балаларын­ ҡараған.
Урал ­менән ­Умырзая ­ла ­биш ­ҡышты, ­биш ­яҙҙы, ­биш­ йәйҙе,­ биш ­көҙҙө­ күргән.­ Теремек,­ сос­ булып ­үҫкәндәр.­ Көндән-көн­ һөнәрҙәрен­ арттырып,­ ата-әсәһен­ ҡыуандырып торғандар.­ Ете­ йәше­ тулһа,­ улымды ­һунарға ­алып­ йөрөр ­инем,­ тип­ әйтеп­ һалған­ бер­ көн­ Үлмәҫбай ­ҡарт. ­Тик­ ул­ көн­ килмәгән.­
Урал­ менән­ Умырзая­ алтынсы­ яҙҙарын­ ҡаршылағанда­ була­ был ­хәл.­ Аталары урманға­ китеп,­ әсәләре ­өй­ эштәре­ менән­ булышҡан­ мәлдә,­ ике­ бала,­ урамға­ сығып,­ ҡаршылағы бейек ­тауға ­менергә ­уйлай.­ Тау­ битләүендә­ ҙур­ бер­ йырынды­ Урал­ һикереп ­сыға,­ ә ­Умырзая­ сыға­ алмай.­ Урал,­ уға­ ярҙам­ итергә­ уйлап,­ туғанының ­ҡаршыһына­ килә.­ Тик­ аяғы ­тайып,­ ҡар­ һыуҙары­ уны ­ағыҙып ­ала­ ла­ китә.
Уралды­ бик­ оҙаҡ ­эҙләйҙәр,­ әммә ­таба­ алмайҙар.­ Ата-әсәһе­ лә ­оло­ ҡайғынан ­бик­ ныҡ ­ҡартая.­ Улдарын ­һағыныуға ­түҙә ­алмаған­ саҡтарҙа­ шул ­тауға­ килеп,­ ҡайғылы ­йыр һуҙғандар,­ ти.­ Умырзая­ ла­ йыл ­һайын ­ҡар ­ирей ­башлау ­менән­ ошо­ тау­ битләүенә­ килеп,­ моңайып­ ултыра­ икән.
Шунан­ алып,­ халыҡ­ был­ бейек­ тауҙы­ Урал ­тип ­йөрөтә­ башлай.­ Тау­ битләүе­ ҡарҙан­ әрселә­ башлар-­башламаҫтан­ яҙҙың­ тәүге­ сәскәләре­ –­ умырзаялар­ баш ­ҡалҡыта,­ ти.
Саръян
БИЛАЛОВ,
Бөрйән районы Килдеғол мәктәбенең 6-сы синыф уҡыусыһы.
Читайте нас: