-4 °С
Болотло
Бөтә яңылыҡтар
Мәғлүмәт
29 Март 2019, 18:01
Бала саҡ иле баҫмаһы
"Башҡортостан" гәзитендә "Аманат" журналының юбилейына арналған мәкәләлә сыҡты.
Алыҫ 1929 йылдың мартында Башҡортостан балалары “Керпе” тип аталған йөкмәткеле һәм ҡыҙыҡлы журналдың тәүге һанын ҡулына ала. Киләһе йылына уның исеме “Пионер” тип үҙгәртелә һәм 1991 йылға тиклем, “Аманат”ҡа әйләнгәнсә, ошо исем менән нәшерләнә. Бөгөн дә ул республика балаларының яратҡан баҫмаларының береһе булып ҡала.
Уҙған быуаттың 30-сы йылдарында “Пионер” журналы башланғыс һәм урта класс уҡыусылары өсөн уҡыу әсбабы булараҡ файҙаланыла. Бөйөк Ватан һуғышы йылдарында баҫма үҙ эшмәкәрлеген туҡтатып торорға мәжбүр була һәм 1952 йылда ғына яңынан тергеҙелә.
“Аманат”тың тәүге мөхәррирҙәренең береһе Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһы Зәйнәб Биишева була. Ә Башҡортостандың халыҡ шағиры Мостай Кәрим тап ошо баҫмала хеҙмәт юлын башлай. Билдәле яҙыусыларҙың күбеһенең ижад инеше “Пионер” – “Аманат” журналынан юл алған. Был исемлектә Рәшит Ниғмәти, Шәриф Бикҡол, Муса Ғәли, Кәтибә Кинйәбулатова, Фәүзиә Рәхимғолова, Абдулхаҡ Игебаев, Әнүәр Бикчәнтәев, Булат Рафиҡов, Марат Кәримов, Сафуан Әлибаев, Динис Бүләков, Рауил Шаммас, Гөлфиә Иҙелбаева һәм башҡа бик күптәр бар.
Унда 90 йыл дауамында егермеләп мөхәррир алмашына. Уларҙың һәр береһе балалар журналының үҫешенә, йөкмәткеһен байытыуға үҙ өлөшөн индерә. Бөгөн “Аманат”ҡа билдәле журналист, Ш. Бабич исемендәге республика дәүләт йәштәр премияһы, Ш. Хоҙайбирҙин исемендәге Башҡортостан Хөкүмәте премияһы лауреаты Сәлмән Ярмуллин етәкселек итә.
– Йәше туғыҙ тиҫтә менән билдәләнеүгә ҡарамаҫтан, журнал һәр ваҡыт бала саҡ илендә йәшәй, үҙенең ҡыҙыҡһыныусан, шуҡ, дәртле уҡыусылары менән бергә атлай. Бәләкәй генә, әммә берҙәм коллективыбыҙ ҡыҙҙар һәм малайҙар “Аманат”тың һәр һанын көтөп алһын, яратып уҡыһын, аң-белемгә ынтылып, лайыҡлы алмаш булып үҫһен өсөн тырышып эшләй, – ти Сәлмән Шәкирйән улы.
Журнал коллективы һәр төрлө конкурстарҙа, ижади бәйгеләрҙә ҡатнашып, үҙен лайыҡлы таныта, дәүләт кимәлендәге гранттар яулай. Мәҫәлән, һуңғы йылдарҙағы еңеүҙәрен барлағанда Башҡорт дәүләт педагогия университетының Мифтахетдин Аҡмулла исемендәге премияһы, “Алтын Урал” халыҡ ижады премияһы лауреаты булыуын билдәләп үтергә мөмкин.
Халҡыбыҙҙың бөйөк мәғрифәтсеһенең “Башҡорттарым, уҡыу кәрәк, уҡыу кәрәк!” тигән ҡанатлы һүҙҙәрен девиз итеп алған “Аманат” журналы киләсәктә лә йәш быуынды аң-белемгә әйҙәһен, уларҙы ата-бабалар аманатына тоғро йәшәргә өйрәтһен һәм ошо изге юлда уға уңыштар юлдаш булһын!
Билдәле шәхестәр журнал хаҡында
“Бик тә яҡын минең өсөн журнал. Хеҙмәт кенәгәмдә беренсе эшем “Пионер”ҙа – әҙәби хеҙмәткәр” тип теркәлгән. Был журнал — туған телдә сыҡҡан баҫма ғына түгел, ә аҡыллы тәрбиәсе лә. Ул – йәш быуынды тәрбиәләү өлкәһендә матурлыҡтың көҙгөһө, шул гүзәллекте әленән-әле яңыртып торған көмөш шишмә...”
Мостай КӘРИМ.
* * *
“Пионер”ҙың юлы – беҙҙең балалар әҙәбиәтенең тотош бер осоро, ҙур юлы ул”.
Муса ҒӘЛИ.
* * *
“Был журнал сыҡмаһа, кем белә, мин, ихтимал, балалар әҙәбиәтенә килә алмаҫ инем”.
Әнүәр БИКЧӘНТӘЕВ.
* * *
“Башҡорт әҙәбиәтендә бөгөн төп көс булып танылыу дәрәжәһенә күтәрелгән бик күп әҙиптәрҙең формалашыуында “Пионер” журналының хеҙмәте ифрат ҙур”.
Шәриф БИКҠОЛ,
“Пионер” журналының 1952–1962, 1968–1977 йылдарҙағы
баш мөхәррире.
* * *
“Сабый тыуғас та тәү башлап “әсәй” тигән ҡәҙерле һүҙҙе әйтергә өйрәнә. Үҫә төшкәс, аң-белемгә ынтыла. Ә инде ана шул аң-белемгә илткән сығанаҡтар аша ул Ватан, тыуған ер, дуҫлыҡ, тыныслыҡ тигән төшөнсәләрҙең ни тиклем бөйөк, ни тиклем изге икәнлеген аңлай. Ана шул белем сығанаҡтарының береһе – “Пионер” журналы ла үтелгән ғүмере эсендә төрлө быуын балалары күңеленә бик күп изгелек орлоҡтары сәсте. Улар араһында хәҙер илебеҙ өсөн файҙалы кешеләр булып китеүселәр ифрат та күп”.
Динис БҮЛӘКОВ, 1977–1986 йылдарҙағы баш мөхәррир.
Автор: Гөлдәр ЯҠШЫҒОЛОВА
Читайте нас:
© 2008-2024 «Аманат» Республика балалар-үҫмерҙәр журналының сайты. Сайт Республиканского детско-юношеского журнала «Аманат». Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Телефон
8 (347) 246-31-05
Электрон почта
Адресы
450079, Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13, 7 этаж
Редакция
8 (347) 246-31-05
Ҡабул итеү бүлмәһе
8 (347) 246-31-05