Менеджмент айырым тармаҡ түгел, әммә идара итеү буйынса белгестәр иҡтисадтың һәр өлкәһендә талап ителә. Менеджмент йүнәлешенең күп кенә һөнәрҙәре бер генә өлкәгә ҡарамай, йәғни был һөнәр эйәләре төрлө йүнәлештә эшләй ала. Киләсәктә иһә яҡшы ойоштороу һәләте булғандарға ихтыяж артасаҡ. Күберәк профессионалдар ситтән тороп эшләүгә күсәсәк, был бер юлы бер нисә проект өҫтөндә эшләүҙе күҙ уңында тота.
ТАЙМ-БРОКЕР (2020 йылға тиклем) – ирекле белгестәрҙең ваҡытын “һатыусы”, йәғни асыҡ баҙар шарттарында бүтәндәрҙең мәшғүллеге менән идара итеүсе белгес. Технологиялар үҫешкән һайын, даими рәүештә офиста ултырыу мохтажлығы кәмей бара. Бынан тыш, сит телдәр белгән профессионал сит илдәрҙең заказ биреүселәре менән дә эшләй ала. Фрилансерҙарға ла, эш биреүселәргә лә һөҙөмтәле аралашсы етмәй, шуға күрә тайм-брокерҙарға ихтыяж артасаҡ.
ТАЙМ-МЕНЕДЖЕР (2020 йылға тиклем) – шәхси һәм дөйөм ваҡытты һөҙөмтәле файҙаланыу буйынса белгес. Уның төп бурысы – яңы технология мөмкинлектәрен һәм шәхестең йәки коллективтың ихтыяжын иҫәпкә алып, ваҡытты бүлеүҙе оптималләштереү.
ЭКОАУДИТОР (2020 йылға тиклем) – сәнәғәт предприятиеларында аудит үткәреп, етештереү эшен модернизациялау (яңыртыу), хеҙмәт ысулдарын үҙгәртеү иҫәбенә тирә-яҡ мөхиткә йоғонтоно кәметеү буйынса белгес. Был һөнәр яңы түгел, әммә уға мохтажлыҡ арта ғына бара. 2005 йылдан Милли экологик аудитор палатаһы эшләй, ундағы белгестәр үҙ аллы экологик экспертизалар үткәрә, экоаудитор фирмаларына аккредитация бирә, аудитор-экологтар әҙерләй. Әммә тейешле ҡанундарҙың булмауы һәм предприятиеларҙың ябыҡ экологик сәйәсәте әлегә тармаҡтың үҫешенә тотҡарлыҡ яһай, әммә хәл тиҙҙән үҙгәрәсәк.
ТРЕНДВОТЧЕР/ФОРСАЙТЕР (2020 йылға тиклем) – иҡтисадтың төрлө өлкәһендә, йәмғиәт тормошонда, сәйәсәттә, мәҙәниәттә барлыҡҡа килгән яңы тенденцияларға күҙәтеү яһаусы һәм клиенттарҙың ихтыяжына уларҙың нисек йоғонто яһауы буйынса хисаплама (отчет) төҙөүсе белгес. Алдағы йылдарҙа “киләсәк образы” менән эшләй белеү идарасыларҙың вазифаһына инәсәк, тип күҙаллана.
КОРПОРАТИВ АНТРОПОЛОГ (2020 йылға тиклем) – антропологик ысулдар (мәҫәлән, күҙәтеүсе ҡатнашлығында) ярҙамында инновацион продукттар компанияһы баҙарын өйрәнеүсе, компанияның үҙ аудиторияһы менән бәйләнешен арттырыусы белгес.
МӘҘӘНИ-АРА БӘЙЛӘНЕШ (КРОСС-КУЛЬТУРА) МЕНЕДЖЕРЫ (2020 йылға тиклем) – компанияның сит телдәге документ әйләнешен оҙатыусы, фекерҙең төп мәғәнәһен (мәҫәлән, слоган һайлауҙа) контролдә тотоусы, хеҙмәткәрҙәрҙе сит телдә уйлағанын дөрөҫ еткерә белергә һәм сит ил партнерҙары менән аралашыу ҡағиҙәләренә өйрәтеүсе белгес. Компания етәкселегенә сит илдә бизнес алып барыу мәсьәләләре буйынса консультация бирә.
ШӘХСИ БРЕНД-МЕНЕДЖЕР (2020 йылға тиклем) – заказ биреүсенең маҡсатынан һәм талаптарынан сығып, социаль селтәрҙәр һәм бүтән саралар ярҙамында персональ имидж булдырыусы. Шәхси бренд – заман бизнес-коучингының мөһим өлөшө. Маҡсатлы аудиторияға ярашлы образ бүтәндәрҙән айырылып торорға һәм йәмғиәт тарафынан үҙ өлкәһендә лидер булараҡ ҡабул ителергә мөмкинлек бирә. Шуға ла был һөнәргә ихтыяж арта.
ОНЛАЙН-ҺАТЫУ МЕНӘН ИДАРА ИТЕҮСЕ МЕНЕДЖЕР (2020 йылға тиклем) – оффлайн-компанияларҙың тауарын Интернет аша һатыуҙы ойоштороусы, Интернетта маркетинг кампаниялар булдырыусы белгес. Онлайн-магазиндарҙың эшен көйләй йәки клиенттар өсөн хеҙмәтләндереүҙе яҡшыртыу (тауарҙы тиҙ арала еткереү һ.б.) буйынса партнерҙар менән эшләй.
Ҡайҙа белем алырға?
“Менеджмент” һәм “маркетинг” йүнәлеше буйынса күп уҡыу йорттары белем бирә. Белем биреү кимәле иң яҡшы тип иҫәпләнгәндәре: “Юғары иҡтисад мәктәбе” милли-тикшеренеү университеты, Г. В. Плеханов ис. Рәсәй иҡтисад университеты, Дәүләт идара итеү университеты, РФ Президенты эргәһендәге Рәсәй халыҡ хужалығы һәм дәүләт хеҙмәте академияһы, М.В. Ломоносов ис. Мәскәү дәүләт университеты.
Яҡшы идарасы булыу өсөн тәүҙә техник белем алыу кәрәк. Идара итеү оҫталығын арттырыу йәһәтенән бизнес-мәктәптәр ярҙамға киләсәк: “Сколково” Мәскәү идара итеү мәктәбе, Мәскәү дәүләт университетының Юғары бизнес мәктәбе, Юғары менеджмент мәктәбе (“ЮИМ”; Санкт-Петербург дәүләт университеты) һ.б.
Ләйсән ШӘРИПОВА әҙерләне.
фото: https://pixabay.com/